امربه معروف و نهی از منکر،آزادی را باتوجه به قانون تعیین می­ کند.

کرسی آزاداندیشی دوسویه علمی با عنوان رابطه امربه معروف و نهی ازمنکر و حریم خصوصی شهروندان با حضور اساتید و شرکت طلاب در مرکز تخصصی زینب کبری(سلام الله علیها) تنکابن برگزار گردید.

 حجت الاسلام رضوی استاد ارائه کننده بحث بیان داشتند: درآیات و روایات امربه معروف و نهی از منکر بسیار مورد تاکید قرار گرفته از جمله در آیه 110 سوره آل عمران می­ فرماید: شما بهترین امت هستید نه تنها برای جامعه اسلامی بلکه برای جامعه بشری؛ زیرا امربه معروف و نهی ازمنکر می­ک نید و ایمان به خدا دارید. امام باقر(علیه السلام) نیز می فرمایند: امربه معروف و نهی ازمنکر واجب بسیار بزرگی است که به واسطه آن فرائض برپا می شود و راه ها امان خواهد یافت، مکاسب حلال خواهد شد و زمین آباد می­ شود. با توجه به اهمیت فوق العاده این فریضه، در جامعه به آن عمل نمی شود و این عدم اجرا از آن جهت است که تصور می­ شود منجر به ورود در حریم خصوصی افراد است.

وی ادامه داد: حریم خصوصی دارای تعاریف مختلفی است از جمله: آزادی اندیشه یا کنترل بر جسم خود، داشتن خلوت و تنهایی در منزل و مکان های خصوصی، کنترل بر اطلاعات شخصی و رهایی از نظارت های سمعی و بصری و… حریم خصوصی از دیدگاه شرع محترم شمرده شده به گونه ای که دستورات اخلاقی دین موافق با حفظ حریم خصوصی افراد است. مانند عدم تجسس، غیبت، سخن چینی، پرهیز از گمان های بد.

 حجت الاسلام عسکرپور استاد منتقد بحث بیان داشت: در کنار اهمیت امربه معروف و نهی از منکر باید اصل آزادی هم بیان شود چون اسلام آن را محترم شمرده. گاهی تلقی می­ شود که حریم خصوصی از نظر اهمیت کمتر از امربه معروف و نهی از منکر است در حالی که هر دو از درجه یکسانی برخوردارند.

ایشان ادامه داد: برای تبیین حریم خصوصی دو راه وجود دارد یک: از طریق اعمال مجرمانه مثلاً فرد اگر در خودروی شخصی عملی مجرمانه انجام دهد این دیگر حریم خصوصی نیست چون آن عمل قابلیت پیگیری دارد. دو: مبانی نظری حریم خصوصی. تبیین این مبانی در فرهنگ غرب با اسلام کاملاً متفاوت است. لازم است مواد قانونی این بحث نیز گفته شود.

درادامه جلسه حاضرین به بیان نقطه نظرات خویش پرداخته و شبهات موجود در این زمینه را از اساتید پرسیدند. به عنوان نمونه: حریم خصوصی آن جایی است که جامعه نتواند برای آن قانون بگذارد. در رابطه با حضور خانمها در بالکن خانه مضمون فتوای فقها این است که اگر خانم احتمال می دهد که  نامحرمی او را می بیند احتیاط واجب است که خود را بپوشاند. رفتار نامطلوب در ماشین  جزء حریم خصوصی نیست، زیرا اشاعه فحشاء است. امربه معروف آزادی را باتوجه به قانون تعیین می­ کند، کسی که با پوشش نامطلوب در جامعه ظاهر می­ شود به آزادی افراد دیگر لطمه وارد می­ کند.

در پایان داور کرسی حجت الاسلام دکتر شاهدی با جمع بندی مطالب اظهار داشت: دراصل اینکه در حریم عمومی باید امربه معروف و نهی از منکر صورت گیرد، بحثی وجود ندارد که این امر مراتبی دارد ولی در حریم خصوصی اشخاص حق تفحص و تجسس نیست. در ماده 5 قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر و تبصره اش حریم خصوصی و عمومی بیان شده.

وی افزود: بر طبق قانون، اماکنی که بدون تجسس در معرض دید عموم قرار می­ گیرد مانند قسمت های مشترک آپارتمان، و نیز وسایل نقلیه شامل حریم خصوصی نیست؛ زیرا آشکار است و باید شهروندان مقررات را رعایت کنند. اینکه هرکسی بخواهد خودش به تنهایی امربه معروف کند ممکن نیست این باید از طریق قانون و ضابطان قضایی باشد.

سبک زندگی مسئولان باید با زندگی غالب افراد جامعه یکسان باشد.

کرسی آزاداندیشی با عنوان سبک زندگی مسئولان(زهد و ساده زیستی) با حضور حجت الاسلام غفار شاهدی به عنوان استاد داور و طلاب ارائه کننده و منتقد در مرکز تخصصی زینب کبری(سلام الله علیها) تنکابن برگزار گردید.

به گزارش خبرگزاری کوثر از مازندران،نماینده طلاب موافق بیان داشت: سبک زندگی در اسلام یعنی عبودیت آن هم در تمام مراحل زندگی. ساده زندگی کردن به عنوان یک ارزش برای تمام اقشار جامعه مطرح است اما برای مسئولان در نظام اسلامی ازآن جهت که الگوی مردم هستند ضروری به نظر می رسد. این امر در سیره معصومین(علیهم السلام) و زندگی بزرگانی چون امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری به خوبی مشهود است.

وی با بیان این مطلب که اگر مسئولی دارای حقوق های نامتعارف باشد و به سمت زندگی مرفه برود درد و رنج محرومان را درک نمی کند ادامه داد: زندگی ساده باعث گسترش فرهنگ معنویت در بین مردم می شود و مردم را از غوطه خوردن در حرص و طمع نجات می دهد. ساده زیستی مسئولان باعث می شود که تجمل گرایی به عنوان ضد ارزش رنگ و لعاب دینی به خود نگیرد.

 نماینده طلاب منتقد بیان کرد: انسان ذاتاً موجودی رفاه طلب است و زندگی عاری از سختی و مشکلات را دوست دارد همین امر باعث شده که در طول تاریخ به دنبال بهترین ها باشد و نتیجه این رفاه طلبی پیشرفتهای علمی در عصر حاضر است. در اسلام نیز به زندگی فقیرانه و عدم استفاده از مواهب الهی توصیه نشده است. بنابراین مسئولان برای اینکه فارغ از هرگونه فکر مادی برای تامین معاش خانواده بتوانند به وظایف محوله بپردازند نیاز به امکانات رفاهی دارند.

وی ادامه داد: بعضی از مسئولین فارغ از حقوق و مسئولیتشان در زندگی خانوادگی مرفه هستند یعنی در خانواده ای ثروتمند رشدکرده و رفاه طلبی جزء خصلتهای آن هاست. مسئولی که به عنوان نماینده کشور اسلامی در مجامع بین المللی حاضر می شود نمی تواند با ظاهری نامطلوب باشد.

ایشان تصریح کرد: اگر حقوق مسئولان از بالاترین حقوقی که بقیه مردم می گیرند کمتر باشد در خوشبینانه ترین نظر این فرد، علی رغم میل باطنی اش به دنبال کار دیگری که مطابق با شأنش نیست می رود.

درادامه جلسه ارائه کننده بحث همراه با حاضرین به پاسخ برخی از اشکالات منتقدین پرداخته و اینگونه بیان داشتند: بین ساده زیستی مسئولان و مردم باید مرزی قائل شد درمورد مسئولین نه تنها عدم دلبستگی به ثروت مطرح است بلکه کم بودن ثروت هم ملاک است. ساده زیستی به معنای ژولیدگی و ظاهر نامطلوب نیست. استفاده از ابزار و امکانات جدید اشکال ندارد ولی مسئولین باید تلاش کنند این امکانات را ابتدا برای مردم فراهم کنند نه برای خودشان.

 در پایان داور کرسی حجت الاسلام غفار شاهدی با جمع بندی مطالب بیان داشت: زهد امر قلبی است یعنی انسان قلباً وابسته به دنیا نباشد. ساده زیستی مربوط به عمل است یعنی در عمل به دنبال تعلقات دنیا نبودن. مسئولین در نظام اسلامی وظایف سنگینی به عهده دارند و باید زندگی خود را با غالب افراد جامعه هماهنگ کنند نه اینکه در زندگی شخصی به دنبال بهترین و لوکس ترین وسایل باشند.

 وی افزود: اگر مسئولی ثروتهای کلان داشته باشد تمام همت خود را صرف مرتب کردن سرمایه خود می کند نه رفع مشکلات مردم. مسئولان باید سبک زندگی مقام معظم رهبری را الگوی خود قرار دهند. همچنین مردم باید در انتخاب دولتمردانشان تامل بیشتری کنند و با آگاهی افرادی را انتخاب کنند که مروج سبک زندگی اسلامی باشند. 

کرسی  آزاداندیشی با عنوان« قلمرو ارتباط زن و مرد نامحرم در فضای مجازی از نظر فقهی » با حضور خانم هاباقری ارائه کننده بحث، لطیفی به عنوان منتقد و حجت الاسلام غفار شاهدی به عنوان داورجلسه در مرکز تخصصی زینب کبری(سلام الله علیها) تنکابن برگزار گردید.

درابتدا خانم باقری بیان داشت: انسان برای تبادل اطلاعات با دیگران و حضور مفید در هر عرصه ای ناچار به برقراری ارتباط با هم نوعان است. از سویی با پیشرفت همه جانبه وسایل ارتباط جمعی مانند اینترنت و فضای مجازی زمینه های ارتباط غیر حضوری زنان و مردان افزایش یافته است. با توجه به سخنان مقام معظم رهبری(مدظله الله العالی) فضای مجازی به صورت توامان دارای منافع و مضرات است.

وی با این بیان که دین مبین اسلام نیازهای انسان را به صورت قانونمند و معقول به سوی روش های صحیح راهنمایی کرده است ادامه داد: در مورد ارتباط با نامحرم در سوره احزاب آیه32خطاب به زنان آمده که موازین شرعی را هنگام سخن گفتن با مردان نامحرم رعایت کنند تا مردان بیماردل دچار ریبه و گناه نشوند. از نظر فقهای امامیه بین محیط حقیقی و فضای مجازی در ارتباط با نامحرم فرقی نیست. رعایت حدود در نگاه، گفتار و رفتار در این فضا نیز توصیه می شود.

نماینده طلاب موافق بحث بعد از بیان چندین استفتاء از مراجع عظام برای حاضرین افزود: با توجه به نظرات مراجع عالیقدر، اگر دراین فضا زن و مرد به عکس یا فیلم نامحرم با لذت نگاه کنند و یا هنگام چت کردن و ارسال پیام صوتی حریم شرعی را رعایت نکنند این ارتباط حرام خواهد بود.

خانم لطیفی به عنوان نماینده طلاب منتقد بیان کرد: فضای مجازی محیطی غیر فیزیکی از ارتباطات اجتماعی تعاملی است که از طریق رایانه های به هم متصل بر بستر دیجیتال شکل می گیرد. این فضا ویژگی های فضای حقیقی را ندارد زیرا ارتباط به صورت مستقیم نیست. پس چگونه می توان در این فضا نگاه آلوده و گناه را ثابت کرد؟

وی ادامه داد: وجود قلمرو در این فضا به نوعی محدودیت است که به دنبال آن محرومیت از فرصت های آموزشی برابر و حضور فعال را در پی دارد. از طرفی زنان نقش به سزایی در فرهنگ جوامع و انتقال آن به نسل های بعدی دارند، همسان سازی فرهنگی زنان جهان قدم قابل توجهی برای همسان سازی جهانی و جهانی شدن به شمار می رود. لذا زنان مسلمان نیزباید مانند بقیه کشورها بتوانند آزادانه در این فضا فعالیت کنند.

ایشان تصریح کرد: نبود هرگونه محدودیت درارتباطات فضای مجازی مستلزم حقوق شهروندی مساوی است. فضای مجازی ادبیات مخصوص خود را دارد پس چگونه ضابطه مندی در آن را ثابت می کنید؟ اگر باید ضابطه ای وجود داشته باشید تاچه میزان لازم است؟

درادامه جلسه ارائه کننده بحث همراه با حاضرین به پاسخ برخی از اشکالات منتقدین پرداخته و اینگونه بیان داشتند: آیات و روایات در مورد ارتباط زن و مرد اطلاق دارند و باتوجه به قیود عدم مفسده و ریبه و تحریک جنس مخالف، پس هرآنچه از جمله  متن، ویدئو، فیلم و… که تحریک کننده باشد انتشارش بین زن ومرد نامحرم جایز نیست. از سویی ایجاد قلمرو به معنای محدودیت نیست بلکه نوعی کنترل عقلانی است. اصل جهانی شدن نیز با تعریفی که در غرب متداول است مورد قبول دین اسلام نمی باشد.

   در پایان داور کرسی با جمع بندی مطالب بیان داشت: در چهارچوب دینی معیارهایی برای ارتباط زن و مرد وجود دارد. باتوجه به نظر فقها صرف حرف های معمولی چنانچه همراه بامولفه های قصد لذت و تحریک و مفسده آور نباشد به حد ضرورت مانعی ندارد. امروزه فضای مجازی ضرورت زندگی مردم است. لذا متوالیان امر باید آن را به درستی برای مردم تبیین کرده، فرصت ها و تهدیدهایش را بیان نمایند.

وی افزود: فعالیت در فضای مجازی باید با موازین شرعی و قانون کشور ما سازگار باشد. برای ورود به عرصه های فرهنگی و تبلیغی با توجه به رسالت عظیم طلاب این فضا بسیار مورد توجه است. همراه باتقویت بنیه فکری، علمی و تقوا وارد این مسیر شوید و از ظرفیت های این فضا به گسترش عقیده و دین خود کمک کنید.